Έξαρση της σεισμικότητας του ελληνικού σεισμικού τόξου παρατηρείται τα τελευταία δύο χρόνια και δεν αποκλείεται τώρα να διανύουμε την περίοδο έξαρσης της σεισμικότητας και του κυπριακού τόξου. Μιλώντας στο philenews η λειτουργός του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, Συλβάνα Πηλείδου εξηγεί πως και οι δύο περιοχές εντάσσονται στο ίδιο γεωτεκτονικό περιβάλλον, αυτό της μεσογειακής ζώνης διάρρηξης, το οποίο αποτελεί το όριο σύγκρουσης δύο κύριων τεκτονικών πλακών, ενώ τονίζει πως οι πρόσφατοι μεγάλοι σεισμοί που σημειώθηκαν το 2022 οφείλονται στη σύγκρουση και  ενεργή καταβύθιση της αφρικανικής πλάκας κάτω από την ευρασιατική στο δυτικό τμήμα του κυπριακού σεισμικού τόξου.

Παράλληλα σημειώνει πως η χρονική κατανομή της σεισμικής δραστηριότητας μια περιοχής παρουσιάζει διακυμάνσεις, δηλαδή υπάρχουν περίοδοι έντονης σεισμικής δραστηριότητας και περίοδοι σεισμικής ύφεσης. Για παράδειγμα, κατά τη δεκαετία του 1990 παρατηρήθηκε έξαρση της σεισμικής δραστηριότητας της Κύπρου με σειρά ισχυρών σεισμών, ενώ κατά τις προηγούμενες τέσσερις δεκαετίες και επόμενες δύο δεκαετίες επικράτησε σχετική σεισμική ύφεση.

Σεισμοί αισθητοί, αλλά όχι ζημιές

Κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός ότι ενώ οι σεισμοί είναι αρκετά αισθητοί, εντούτοις δεν καταγράφηκαν ζημιές, η κα Πηλείδου είπε πως οι μεγάλοι σεισμοί που εκδηλώθηκαν μέχρι στιγμής κατά το 2022 είναι ευτυχώς χαμηλής έντασης στις κατοικημένες περιοχές της Κύπρου, κάποιοι λόγω μεγάλης επικεντρικής απόστασης, κάποιοι λόγω μεγάλου εστιακού βάθους και κάποιοι άλλοι από συνδυασμό των παραγόντων αυτών, όπως επίσης και της ευνοϊκής, για τη θέση της Κύπρου, γεωμετρίας της ακτινοβολίας της ενέργειας των σεισμών, η οποία οφείλεται στα γεωμετρικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου ρήγματος.

Καθυστέρηση στις ανακοινώσεις για σεισμούς

Σε ό,τι αφορά στην καθυστέρηση που παρατηρείται από πλευράς του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης στην ενημέρωση σχετικά με τους σεισμούς σε σύγκριση με το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο (EMSC), η κα Πηλείδου ανέφερε πως το Τμήμα ανακοινώνει στοιχεία, τα οποία έχουν προκύψει από επεξεργασία των δεδομένων από το προσωπικό του Σεισμολογικού Κέντρου και έχουν ελεγχθεί διεξοδικά για διασφάλιση πλήρους εγκυρότητας. Το σεισμολογικό δίκτυο αμέσως μετά από την εκδήλωση ενός σεισμού, παρέχει αυτόματες εκτιμήσεις (όπως αυτές που αρχικά δημοσιεύει το EMSC), αλλά η παρούσα πολιτική του Τμήματος είναι να μη δημοσιοποιούνται.

Σημείωσε επίσης πως το Σεισμολογικό Κέντρο είναι στελεχωμένο κατά το δημόσιο ωράριο, χωρίς να υπάρχει οποιοδήποτε σύστημα βάρδιας ή επιφυλακής (on call) εκτός του ωραρίου αυτού, λόγω του πολύ μικρού αριθμού καταρτισμένων, σε θέματα σεισμολογίας, υπαλλήλων (δύο λειτουργοί και ένας τεχνικός).

Σε περίπτωση αισθητού σεισμού εκτός ωραρίου, όπως ανέφερε η κα Πηλείδου το Σεισμολογικό Κέντρο στελεχώνεται έκτακτα ή μέσω τηλεργασίας, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του προσωπικού, αφού δεν λειτουργεί οποιοδήποτε σύστημα επιφυλακής (on call), γι’ αυτό και παρατηρούνται καθυστερήσεις. Η ανταπόκριση (στελέχωση ή σχετική τηλεργασία) σε αυτές τις περιπτώσεις όσο καθυστερημένη και εάν είναι, είναι αποτέλεσμα της ευσυνειδησίας των  υπαλλήλων του Σεισμολογικού Κέντρου.

Την ίδια στιγμή η κα Πηλείδου εξήγησε πως το Τμήμα είναι ενεργό μέλος του EMSC και αμέσως μετά την εκδήλωση ενός σεισμού, το Ευρωμεσογειακό Κέντρο αρχίζει να διαθέτει κάποιες πληροφορίες, ωστόσο δεν διαθέτει σεισμολογικούς σταθμούς. Αυτό που κάνει το EMSC είναι να συλλέγει πληροφορίες αρχικά με τη διαδικτυακή κίνηση προς την ιστοσελίδα/εφαρμογή του και μεταγενέστερα από τα διάφορα σεισμολογικά δίκτυα του κόσμου, συμπεριλαμβανομένου και του Κυπριακού Σεισμολογικού Δικτύου του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης και να συνδυάζει όλες τις μετρήσεις μαζί συνολικά για τη δική του εκτίμηση όσον αφορά στις παραμέτρους του σεισμού.

Τα πρώτα στοιχεία που διαθέτει το EMSC είναι οι αυτόματες εκτιμήσεις από τα διάφορα σεισμολογικά δίκτυα, δηλαδή στοιχεία που δεν έχει αναθεωρήσει κάποιος σεισμολόγος, γι’ αυτό και η ακρίβεια των πρώτων πληροφοριών δεν είναι μεγάλη. Με τη πάροδο του χρόνου μετά από την εκδήλωση του σεισμού, τα διάφορα σεισμολογικά κέντρα όπως και το Κυπριακό, στέλνουν τα αναθεωρημένα από σεισμολόγους στοιχεία και σιγά – σιγά η πληροφόρηση από το κέντρο αυτό γίνεται πιο σωστή και ακριβής, δεν παύει όμως να είναι μια συνολική εκτίμηση από μετρήσεις από πάρα πολλά σεισμολογικά δίκτυα. Για τοπικούς σεισμούς τα στοιχεία που προκύπτουν από το δικό μας τοπικό δίκτυο έχουν τη μέγιστη ακρίβεια και εγκυρότητα.

Τοπικοί σεισμοί καταγράφονται επί καθημερινής βάσης και γίνεται η επεξεργασία τους από το προσωπικό του Σεισμολογικού Κέντρου και η δημοσίευση των σχετικών πληροφοριών σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (ιστοσελίδα: www.gsd-seismology.org.cy, twitter: @CY_earthquakes).

Πηγή: philenews