Νέο τοπίο αναμένεται να διαμορφωθεί στο λιανικό εμπόριο και συγκεκριμένα στον κλάδο των υπεραγορών, αν προχωρήσει και οριστικοποιηθεί το deal μεταξύ του ελληνικού ομίλου Σκλαβενίτης και των υπεραγορών Παπαντωνίου, αλλάζοντας τις ισορροπίες και δημιουργώντας νέα δεδομένα στην αγορά.

Μετά τη διετία της πανδημίας, κατά την οποία οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου κατέγραψαν σημαντική αύξηση τζίρου, η επόμενη μέρα, σε μία περίοδο που οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν αλλάξει τις αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών, ο «χάρτης» του κλάδου φαίνεται να διαφοροποιείται ξανά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, ως αποτέλεσμα των συνθηκών που επικρατούν, οι επιχειρήσεις έρχονται αντιμέτωπες από τη μία με υψηλό κόστος λειτουργίας κι από την άλλη με έναν εξαιρετικά σκληρό ανταγωνισμό. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, που ακόμα και σε περιπτώσεις που μία επιχείρηση ανακοινώσει εξαιρετικές επιδόσεις σε επίπεδα τζίρου, τα κέρδη δεν ακολουθούν ανάλογα. Και αυτό γιατί τα προϊόντα πωλούνται μεν πιο ακριβά αλλά δεν σημαίνει ότι έχει αυξηθεί και ο αριθμός πώλησης των προϊόντων ανά μονάδα ή το ποσοστό κέρδους.

Συζητήσεις από το καλοκαίρι

Από το καλοκαίρι του 2023 είχε διαρρεύσει ότι η πλευρά του Ομίλου Σκλαβενίτης βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση της υπεραγοράς Παπαντωνίου, χωρίς παρόλα αυτά να υπάρξει συμφωνία των δύο πλευρών και μάλιστα η πλευρά Παπαντωνίου έσπευσε να διαψεύσει ανεπίσημα την ύπαρξη οποιασδήποτε συμφωνίας.

Ωστόσο, τις τελευταίες δυο εβδομάδες είναι εντονότερη η πληροφορία στους κύκλους του λιανικού εμπορίου ότι τα δυο εμπλεκόμενα μέρη βρίσκονται κοντά σε συμφωνία, η οποία θα ανακοινωθεί τον επόμενο ή τους επόμενους μήνες.

Οι δυο ενδιαφερόμενοι παίκτες τηρούν σιγή ιχθύος, παρά το γεγονός ότι ο «Φ» εδώ και 15 μέρες έχει ζητήσει τις θέσει τους, εν μέσω των σεναρίων για εξαγορά που υπάρχουν στην αγορά. Πάντως, προς το παρόν, καμία από τις δυο πλευρές δεν έχει επιβεβαιώσει αλλά και δεν έχει διαψεύσει την πιθανή εξαγορά της κυπριακής υπεραγοράς από τον ελληνικό όμιλο και ειδικά όταν την προηγούμενη Πέμπτη άρχισε να δημοσιεύεται σε ιστοσελίδες ότι το deal προχωρά.

Εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς αναφέρουν ότι στο τραπέζι τέθηκαν συζητήσεις για το ενδεχόμενο απόκτησης κάποιων από τα καταστήματα της κυπριακής επιχείρησης, αλλά όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά και δεν αποκλείεται να δούμε εξαγορά όλων των υπεραγορών Παπαντωνίου.

Βέβαια, η κίνηση Σκλαβενίτη δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία. Έχοντας ανέλθει αυτά τα χρόνια στην κορυφή της ελληνικής αγοράς και μάλιστα με διαφορά περίπου 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε τζίρο από τον δεύτερο ανταγωνιστή της, επιθυμεί να πετύχει κάτι ανάλογο και στην Κύπρο.

18 + 9 υπεραγορές

Ο Όμιλος Σκλαβενίτης παρέλαβε 18 καταστήματα κατά την απορρόφηση – εξαγορά των υπεραγορών Μαρινόπουλου, η οποία ολοκληρώθηκε το 2017, ενώ αποτελεί αυτή τη στιγμή τον τρίτο παίκτη στην κυπριακή αγορά.

Τα καταστήματα που έχει στο δίκτυό του βρίσκονται σε Λευκωσία (8), Λεμεσό (5), Πάφο (2), Λάρνακα (2) και Παραλίμνι (1). Συνολικά απασχολεί περί τα 1.500 άτομα προσωπικό και, όπως σημειώνεται στην ιστοσελίδα της εταιρείας, υπολογίζεται ότι στα καταστήματά της μπαίνουν καθημερινά περίπου 20.000 άτομα.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα του ελλαδικού ηλεκτρονικού τύπου, η ελληνική αλυσίδα έχει μερίδιο που αντιστοιχεί στο 20% της κυπριακής αγοράς και ο κύκλος εργασιών της υπολογίζεται ότι ανέρχεται στα 200 εκατομμύρια ευρώ.

Η υπεραγορά Παπαντωνίου ξεκίνησε στη Χλώρακα, το 1987. Σήμερα διατηρεί εννέα υπεραγορές (Πάφος, Χλώρακα, Κάτω Πάφος, Πόλις Χρυσοχούς, Γεροσκήπου, Ύψωνας, Καθολική ( Κέντρο Λεμεσού), Πισσούρι, Εγκωμη Λευκωσία) και όπως αναφέρουν ελληνικά δημοσιεύματα έχει κύκλο εργασιών περίπου 150 εκατ. ευρώ.

Τι γίνεται με τους υπόλοιπους

Σε ό,τι αφορά ευρύτερα την αγορά και τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ που πρωταγωνιστούν, υπάρχει η Lidl Κύπρου με 22 καταστήματα και τζίρο περί τα 350 εκατ. ευρώ, έχοντας αυξήσει σημαντικά τη δύναμή της τα τελευταία χρόνια.

Ισχυρή δύναμη στην αγορά είναι η κυπριακών συμφερόντων υπεραγορά Άλφαμεγα, του ομίλου Παπαέλληνα,, με 17 καταστήματα και τζίρο επίσης κοντά στα 350 εκατομμύρια ευρώ, με μερίδιο στα επίπεδα του 25% της αγοράς.

Τέταρτος παίκτης είναι ο συνεταιρισμός που απαρτίζεται από μικρότερα σημεία λιανικής, MAS Supermarkets, με 50 καταστήματα και τζίρο 150 εκατ. ευρώ.

Επίσης, η υπεραγορά Αθηαινίτης με δύο μόλις καταστήματα έχει καταφέρει να διατηρεί 10% μερίδιο και τζίρο σε επίπεδα 150 εκατ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά την αλυσίδα Metro, πραγματοποιεί ετήσιο τζίρο 100 εκατ. ευρώ, διατηρώντας 6 καταστήματα.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν μόνο οι μεγάλες αλυσίδες αλλά και οι μικρές υπεραγορές σε κάθε επαρχία, που είναι κυρίως οικογενειακές επιχειρήσεις. Υπολογίζεται από παράγοντες της αγοράς ότι οι υπεραγορές δραστηριοποιούνται παγκύπρια είναι περίπου στις 155, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός να είναι ιδιαίτερα αυξημένος.

Μ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ – ΠΑΣΥΛΕ: Μεγάλος συνεισφορέας το λιανικό εμπόριο

Το λιανικό εμπόριο είναι από τους μεγαλύτερους τομείς στην κυπριακή οικονομία, με συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας 15%, σημειώνει στον «Φ» ο γενικός γραμματέας του ΠΑΣΥΛΕ, Μάριος Αντωνίου και εξηγεί ότι περίπου 75.000 εργαζόμενοι, που αποτελούν το 18% με 19% του ανθρώπινου δυναμικού, απασχολούνται στον τομέα του εμπορίου.

Αν δούμε, προσθέτει, τον τομέα των τροφίμων, από την έρευνα που έγινε τελευταία, στην αγορά λειτουργούν περίπου 2.500 υποστατικά, στα οποία περιλαμβάνονται υπεραγορές, υπεραγορές discount, φούρνοι, περίπτερα.

Ο κ. Αντωνίου δεν παραλείπει να τονίσει ότι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει γενικότερα το εμπόριο είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων, η πράσινη μετάβαση αλλά και η ενεργειακή κρίση, που εντάσσεται σ’ ένα γενικότερο περιβάλλον που έχει να κάνει με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, την κρίση στην Μέση Ανατολή, σε συνδυασμό με τις επιθέσεις των Χούθι εναντίον εμπορικών πλοίων που πλέουν στην Ερυθρά Θάλασσα. Σημειώνει ακόμα ότι, παρά τις προκλήσεις και το μικρό μέγεθος της αγοράς, υπάρχει ενδιαφέρον από ξένες εταιρείες να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο.

Προβληματισμός στην Ευρώπη

Για το λιανικό εμπόριο το 2024, οι εκτιμήσεις, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στην Ευρώπη αναφέρουν ότι παρουσιάζει αρκετές προκλήσεις. Στην έκθεση των EuroCommerce και McKinsey, με θέμα «State of Grocery Retail 2024», αναφέρεται ότι οι καταναλωτές σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν λιγότερες αγορές από ό,τι το 2023, αλλά μερικές ομάδες καταναλωτών σκοπεύουν να ξεκινήσουν ξανά τις συναλλαγές τους. Εάν διατηρηθεί αυτή η τάση, αναμένεται ότι ο όγκος των υπεραγορών στην Ευρώπη θα επιστρέψει σε ανάπτυξη το δεύτερο εξάμηνο του 2024. Η ατζέντα των διευθυνόντων συμβούλων των υπεραγορών  για το 2024, σύμφωνα με την έκθεση, παραμένει παρόμοια με την περσινή. Η αυξημένη πίεση περιθωρίου και η μείωση των συναλλαγών καταλαμβάνουν ξανά τις δύο πρώτες θέσεις, πολύ μπροστά από άλλες προτεραιότητες.

Πηγή: Philenews