Μόνο σαν κεραυνός εν αιθρία δεν έπεσε η χθεσινή είδηση για τον τερματισμό της σύμβασης του κράτους με την Kition Ocean Holdings για την πολυδιαφημισμένη επένδυση του €1,2 δισ. σε λιμάνι και μαρίνα Λάρνακας.

Οι τίτλοι τέλους για τη μεγαλύτερη επένδυση στην Κύπρο απλώς ήρθαν να επιβεβαιώσουν ένα προδιαγεγραμμένο φιάσκο μεγατόνων, που διαφαινόταν εδώ και πολύ καιρό.

Από την 1^η Απριλίου 2022 που δόθηκαν από την προηγούμενη Κυβέρνηση τα κλειδιά της μαρίνας και του λιμανιού Λάρνακας στην ανάδοχο εταιρεία, εκτελέστηκαν λίγα και πολύ μικρά έργα, με την εταιρεία να χρησιμοποιεί, μάλιστα, ως μοχλό πίεσης την ανανέωση εγγυητικής, προκειμένου να πετύχει εξέταση αιτημάτων της για αλλαγές στον σχεδιασμό, ώστε να δοθεί βαρύτητα στις αναπτύξεις ακινήτων.

Έτσι, λίγες ημέρες πριν την υποτιθέμενη έναρξη της Α’ Φάσης του έργου η Κυβέρνηση, μετά από γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας, προχώρησε σε τερματισμό της σύμβασης με την Kition. Πλέον τόσο το κράτος, όσο και η Λάρνακα, που περιμένει εδώ και 20 χρόνια την πολυπόθητη ενιαία ανάπτυξη, μπαίνουν σε περιπέτειες με τον χρόνο εξόδου απ’ αυτές να μην μπορεί, τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο, να καθοριστεί. Αυτό που προέχει για το κράτος είναι η ανάκτηση της διαχείρισης του λιμανιού και της μαρίνας και έπειτα η εφαρμογή του plan B ώστε να βρεθεί νέος επενδυτής. Ωστόσο, καμία από τις δύο διαδικασίες δεν έχει ξεκαθαρίσει και ειδικά για το plan B, ο δρόμος αναμένεται να είναι μακρύς.

Αυτό άλλωστε είναι κάτι που φαίνεται και από την ανακοίνωση της εταιρείας, που ετοιμάζεται να εξαντλήσει όλα τα νομικά όπλα που έχει στη διάθεσή της, γεγονός που ενδεχομένως να μπλοκάρει κάποιες διαδικασίες. Η Kition ξεσπάθωσε ξανά κατά της Κυβέρνησης, όπως έκανε το περασμένο Σάββατο και ο CEO της σε αποκλειστική συνέντευξη στον «Φ», κατηγορώντας την ακόμη και για υπονόμευση του κράτους δικαίου, με δεδομένο πως χθες ήταν ορισμένη δικαστική διαδικασία στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας για την επίμαχη εγγυητική.

Στην ανακοίνωση η εταιρεία αναφέρει πως η νομική της ομάδα την ενημέρωσε πως η ειδοποίηση τερματισμού «είναι παράνομη και παραβιάζει τους όρους της συμφωνίας», υποδεικνύοντας πως εξετάζει τις νομικές της επιλογές. Η Kition δηλώνει έκπληξη για την περιφρόνηση, όπως τη χαρακτηρίζει, της δικαστικής διαδικασίας «κάτι που δεν θα αναμενόταν από ένα κράτος», υποστηρίζοντας πως «η συμπεριφορά της Κυβέρνησης υπονομεύει το κράτος δικαίου, που θα έπρεπε να υπάρχει για να προστατεύει τους επενδυτές». Τέλος, σημειώνει πως «έχει πάντα ενεργήσει στη βάση της συμφωνίας και του Νόμου και ήταν πρόθυμη να προχωρήσει με το έργο, προσπαθώντας να επιλύσει τις όποιες διαφορές με την Kυβέρνηση με εποικοδομητικό τρόπο».

Το γυαλί μεταξύ των δύο πλευρών, πάντως, άρχισε να ραγίζει στις 31 Ιανουαρίου 2024, όταν η Kition αντί ν’ ανανεώσει εγγυητική ύψους €10 εκατ. (σ.σ. η ίδια την υπολογίζει στα €4 εκατ.), κατέθεσε λίστα με αιτήματα για αλλαγές στον σχεδιασμό. Η οριστική ρήξη ήρθε όταν αθετήθηκαν, κατά την Κυβέρνηση, οι δεσμεύσεις της εταιρείας στις 15 Απριλίου ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος έκτοτε επανέλαβε πολλές φορές πως «το κράτος δεν εκβιάζεται». Γι’ αυτό τον λόγο, στη βάση γνωμάτευσης της Νομικής Υπηρεσίας που αποφάνθηκε πως η μη κατάθεση της εγγυητικής αποτελεί παραβίαση ουσιώδους όρου της σύμβασης, το Υπουργείο Μεταφορών άρχισε εδώ και εβδομάδες να εξετάζει σενάρια για τερματισμό της σύμβασης.

Το πρώτο βήμα έγινε την περασμένη Παρασκευή όταν δόθηκαν οδηγίες για ρευστοποίηση άλλης εγγυητικής (payment security) ύψους €3,2 εκατ. Στις 8:30 το πρωί της Δευτέρας, με τη συνοδεία Αστυνομίας, δόθηκε και η επιστολή τερματισμού της σύμβασης στην Kition Ocean Holdings, ενώ ενημερώθηκαν σχετικά και οι θυγατρικές της, Kition Ocean Port και Kition Ocean Marina. Η εταιρεία εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τον υπουργό Μεταφορών αρνήθηκε να συμμετάσχει σε σύσκεψη προκειμένου να γίνει «ομαλή μετάβαση του λιμανιού και της μαρίνας προς το κράτος».

Αιτιολογώντας την απόφαση της Κυβέρνησης ο κ. Βαφεάδης ανέφερε πως «η συνεχής άρνηση της Kition ν’ ανανεώσει την εγγυητική μας οδήγησε στην απόφαση να τερματίσουμε άμεσα τη σύμβαση». Η ενέργεια μας αυτή, υπέδειξε ο υπουργός, ενεργοποιεί μια διαδικασία κατά την οποία λιμάνι και μαρίνα επανέρχονται στη διαχείριση του κράτους. «Το κράτος είναι έτοιμο να λειτουργήσει το λιμάνι χωρίς καμία διακοπή. Έχει λάβει όλα τα μέτρα που χρειάζονται για να συνεχιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του, ώστε να συνεχίσουν οι βασικές υπηρεσίες και να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της Κύπρου».

Αυτό που θα συμβεί στην ουσία είναι ν’ αναλάβει η Αρχή Λιμένων τη διαχείριση των κομβικών υπηρεσιών που παρέχει το λιμάνι Λάρνακας. Σ’ ό,τι αφορά στη μαρίνα τη διαχείριση θ’ αναλάβει το κράτος και σε μεταγενέστερο στάδιο, όπως αναφέρθηκε στον «Φ» από κυβερνητική πηγή, θ’ αποφασιστεί ποια κρατική υπηρεσία θα τη διαχειρίζεται. Εάν η εταιρεία αρνηθεί να παραδώσει τη μαρίνα και το λιμάνι, κάτι που δεν ξεκαθαρίζεται στην ανακοίνωσή της, τότε το κράτος, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, θα προσφύγει στη δικαιοσύνη για να εξασφαλίσει σχετικό διάταγμα που να του εκχωρεί τη διαχείριση. Εάν εκδοθεί το σχετικό διάταγμα και αυτό αγνοηθεί από την εταιρεία, τότε η Κυβέρνηση θα προσφύγει ξανά στη δικαιοσύνη για παρακοή διατάγματος και θα ζητηθεί η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης.

Αίσθηση πάντως προκαλεί και η παραδοχή του υπουργού Μεταφορών πως «κάτι έχει πάει λάθος με τη σύμβαση», σημειώνοντας πως «καθηκόντως πρέπει να γίνει αυτοκριτική», ώστε στην επόμενη διαδικασία να μην προκύψουν τα ίδια προβλήματα.

Σε εφαρμογή το plan B της Κυβέρνησης

Πλέον, σύμφωνα με τον κ. Βαφεάδη, θα τεθεί σε εφαρμογή η «Λύση Β» της Κυβέρνησης, ώστε το έργο να εκτελεστεί με άλλο επενδυτή έπειτα από επαναπροκήρυξη διαγωνισμού. Το πώς θα γίνει αυτό θα συζητηθεί την Παρασκευή σε σύσκεψη με την Επιτροπή Ανάπτυξης Λάρνακας, στην παρουσία του υπουργού Μεταφορών.

Το ναυάγιο με την Kition, αν και αναμενόμενο, προκάλεσε μεγάλη απογοήτευση στους φορείς της πόλης. Ο δήμαρχος Λάρνακας κάνοντας λόγο για αρνητική εξέλιξη, ανέφερε πως την Παρασκευή θα «συζητήσουμε για το πώς θα προχωρήσει και θα υλοποιηθεί το έργο με νέα πλέον δεδομένα, θέση η οποία έχει εκφραστεί με τον πιο έντονο και επίσημο τρόπο, τόσο από τον υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, όσο και από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Θέση που μας βρίσκει όλους σύμφωνους».

Στο τραπέζι πάντως ενδέχεται να τεθεί και η πρόταση του προέδρου του ΕΒΕΛ, δρ Νάκη Αντωνίου, για διαχωρισμό του έργου. «Οι επιχειρηματίες της Λάρνακας είναι έτοιμοι να βοηθήσουν και να συμβάλουν στο έργο, το οποίο μπορεί ν’ αλλάξει μορφή και έτσι θα είναι πιο εύκολο να γίνει», σημείωσε, υποδεικνύοντας πως θα μπορούσε στη μαρίνα να επενδύσουν Κύπριοι επιχειρηματίες. «Εμένα θα με ευχαριστήσει να έρθουν ξένα κεφάλαια, αλλά θα με ενθουσιάσει αν επενδύσουν οι Κύπριοι επιχειρηματίες, ώστε τα κέρδη να παν στα δικά μας χέρια», σημείωσε. Η άποψη για δύο ξεχωριστές αναπτύξεις πάντως βρίσκει έδαφος σε αρκετούς παράγοντες στη Λάρνακα, που θεωρούν πως έτσι θα κινηθούν πιο γρήγορα οι διαδικασίες.

Εν τω μεταξύ, το ΑΚΕΛ επέρριψε ευθύνες για το ναυάγιο στις Κυβερνήσεις Αναστασιάδη και Χριστοδουλίδη, σημειώνοντας πως ουδείς άλλος γνωρίζει τις πρόνοιες της σύμβασης.

Πηγή: Philenews