Ο ΑΔΜΗΕ παρουσίασε χθες τη νέα μελέτη κόστους – οφέλους για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης, αλλά… δεν την κατέθεσε.

Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν ότι η χθεσινή σύσκεψη στο Υπουργείο Ενέργειας ήταν μεν ενδιαφέρουσα, αλλά στο τραπέζι δεν υπάρχουν ακόμα ούτε η μελέτη, ούτε οι όροι εντολής για την πραγματοποίησή της, ούτε οι παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν, ούτε τα παραρτήματα. Προφανώς γιατί η μελέτη δεν είναι έτοιμη.

Υπό αυτές τις συνθήκες, στο Υπουργείο Ενέργειας -και αλλού- ένιωσαν ευχάριστα ακούγοντας τις προβλέψεις των Ελλαδιτών εμπειρογνωμόνων για μειωμένο κόστος ηλεκτροδότησης περίπου 30% μετά τη λειτουργία του καλωδίου, αλλά ξεκαθάρισαν πως δεν νοείται να ληφθεί απόφαση για συμμετοχή της Δημοκρατίας στην επένδυση αν δεν κατατεθεί η τελική μελέτη και αν αυτή δεν τύχει αξιολόγησης από ανεξάρτητο οίκο αλλά και από τις κρατικές και ημικρατικές αρχές, περιλαμβανομένων του Υπουργείου Ενέργειας, της ΡΑΕΚ, της ΑΗΚ και του Διαχειριστή Μεταφοράς (ΔΣΜΚ). Ο ΑΔΜΗΕ βιάζεται για τα 100 εκατ. της Κυβέρνησης (πέραν του 63% του 1.2 δισ. που θα πληρώσουν οι Κύπριοι καταναλωτές και της απόδοσης 8% στον φορέα υλοποίησης που προβλέπεται για περίοδο 25-30 ετών) αλλά η Κυβέρνηση θέλει να περιορίσει στο ελάχιστο τα περιθώρια οικονομικής αποτυχίας και πολιτικού κόστους.

Αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση, από τον ΑΔΜΗΕ, των –προκαταρκτικών– συμπερασμάτων της μελέτης που ο ίδιος ανέθεσε στην Exergia, εκδηλώθηκε κύμα αντιδράσεων από επιχειρηματικούς κύκλους, της ενέργειας και όχι μόνο, οι οποίοι αμφισβήτησαν τα βασικά συμπεράσματα και αξίωσαν να τους παραδοθεί η τελική μελέτη για να την αξιολογήσουν και να τοποθετηθούν. Έντονο ενδιαφέρον για αξιολόγηση της μελέτης από δικούς της τεχνοκράτες εκδηλώνεται και από την ΑΗΚ.

Δεδομένο πρέπει να θεωρείται πως ΡΑΕΚ, ΔΣΜΚ και Υπουργείο Οικονομικών δεν πρόκειται να τοποθετηθούν αν δεν πάρουν στα χέρια τους την τελική μελέτη.

Από το Υπουργείο Ενέργειας έγινε γνωστό ότι ετοιμάζεται η προκήρυξη ταχύρρυθμων προσφορών, ώστε η μελέτη της Exergia για λογαριασμό του φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης (ΑΔΜΗΕ) να αξιολογηθεί από ξένο εξειδικευμένο οίκο.

Ανάλογες μελέτες θα προωθήσουν ΡΑΕΚ και ΑΗΚ.

Συνεπώς, η επιθυμία του ΑΔΜΗΕ να ληφθεί αμέσως απόφαση από το Υπουργικό Συμβούλιο για συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο της Great Sea Interconnector με 100 εκατ. ευρώ μοιάζει αδύνατο να υλοποιηθεί. Και το Υπουργείο Ενέργειας και το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά επίσης η ΡΑΕΚ, ο ΔΣΜΚ και η ΑΗΚ θα διεκδικήσουν ικανό χρόνο για τις δικές τους αξιολογήσεις. Και, στο πλαίσιο αυτών των αξιολογήσεων, οι αρμόδιοι φορείς θα επικοινωνήσουν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Ιδιαίτερη σημασία αποκτούν οι επιφυλάξεις που εκδηλώνονται από επιχειρηματικούς φορείς και πολιτικές δυνάμεις που τους εκπροσωπούν. Σήμερα ο ΑΔΜΗΕ και οι συνεργάτες του θα συναντηθούν με την ΟΕΒ και το ΚΕΒΕ, παρουσία επιχειρηματικών στελεχών από τον τομέα της ενέργειας, που διατηρούν σοβαρές ενστάσεις για τον ρόλο του ΑΔΜΗΕ στη διασύνδεση των ηλεκτρικών συστημάτων Κύπρου και Κρήτης.

Η παρουσίαση της μελέτης

Όπως εξήγησαν οι μελετητές κατά την παρουσίαση της ανάλυσης κόστους – οφέλους στο Υπουργείο Ενέργειας, το κοινωνικό όφελος που προκύπτει από τη διασύνδεση (8 δισ. ευρώ) είναι πολλαπλάσιο του κόστους κατασκευής του (1,9 δισ. ευρώ), το οποίο σημαίνει ότι το καθαρό κοινωνικό όφελος που προκύπτει από τη διασύνδεση ξεπερνά τα 6 δισ. ευρώ.

Η μελέτη εξετάζει δύο σενάρια: Το πρώτο σενάριο είναι η ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας, εντάσσοντας το τελευταίο μη διασυνδεδεμένο κράτος της ΕΕ στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και με περιορισμένη εγκατάσταση μπαταριών. Το δεύτερο σενάριο είναι η απομονωμένη ανάπτυξη του συστήματος ηλεκτρισμού της Κύπρου μέσω της εγκατάστασης μεγάλων μονάδων μπαταριών.

Η μελέτη έδειξε ότι η οι μπαταρίες που θα χρειαστούν μέχρι το 2040 θα κοστίσουν περίπου 4 δισ. ευρώ (σε όρους CAPEX) ενώ το αντίστοιχο συνολικό κόστος της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι 1,9 δισ. ευρώ. Περαιτέρω, και το λειτουργικό κόστος των μπαταριών είναι πολλαπλάσιο του αντίστοιχου λειτουργικού κόστους της διασύνδεσης (OPEX). Έτσι προκύπτει ότι η εξοικονόμηση κόστους στην περίπτωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι υπερδιπλάσια.

Σύμφωνα με τη μελέτη του ΑΔΜΗΕ, η διασύνδεση θα επιφέρει συνολικό κοινωνικό καθαρό όφελος της τάξης των 6 δισ. ευρώ χάρη στην εξοικονόμηση από την υποκατάσταση καυσίμου, τη μείωση εκπομπών αερίων ρύπων κ.λπ., το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ το κόστος του έργου της διασύνδεσης.

Κατά την διάρκεια της κατασκευής του έργου (έως το 2029), η μέση επιβάρυνση του Κύπριου καταναλωτή είναι ελάχιστη, υποστηρίζει η μελέτη, καθώς δεν θα υπερβαίνει μεσοσταθμικά τα 0,6 σεντς του ευρώ ανά κιλοβατώρα (ή 6 €/MWh). Από την έναρξη της λειτουργίας της διασύνδεσης, η επιβάρυνση του Κύπριου καταναλωτή υπολογίζεται (μεσοσταθμικά) στα 0,7 σεντς του ευρώ ανά κιλοβατώρα (ή 7 €/MWh).

Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τη μελέτη, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο ΑΔΜΗΕ, το χρηματικό όφελος που θα αποκομίσει το νοικοκυριό της Κύπρου (με μια μέση ετήσια κατανάλωση 5.000 κιλοβατώρων), έχει ως εξής:

Στο στάδιο της κατασκευής (έως το 2029) η επιβάρυνση θα ισούται με 30 ευρώ ετησίως, δηλαδή με 2,5 ευρώ μηνιαίως.

Στο στάδιο της λειτουργίας (από το 2030), η εξοικονόμηση θα υπερβαίνει τα 425 ευρώ ετησίως, δηλαδή τα 35,5 ευρώ μηνιαίως.

Αυτό σημαίνει, προσθέτει ο ΑΔΜΗΕ, ότι, το ποσό που θα επιβαρυνθεί συνολικά ο Κύπριος καταναλωτής τα πέντε χρόνια της κατασκευής (150 ευρώ), θα το γλιτώσει ήδη από το πρώτο πεντάμηνο λειτουργίας της διασύνδεσης (χάρη στη μείωση του λογαριασμού κατά 425 ευρώ το έτος ή 35,5 ευρώ/μήνα).

Πηγή: Philenews