Φαρμακευτικά σκευάσματα για τη διακοπή του καπνίσματος βρίσκονται στη φαρέτρα των ειδικών στην Κύπρο, ωστόσο, διαπιστώνονται αρκετά κενά και απουσία οργάνωσης.

Όπως αναφέρθηκε στον «Φ», το 40% των καπνιστών επιθυμεί να διακόψει αυτή τη βλαβερή συνήθεια, όμως, σε κάποιες περιπτώσεις καραδοκούν τσαρλατάνοι, οι οποίοι υπόσχονται αποτελέσματα μέσω μη επιστημονικών οδών.

Με αφορμή την εισαγωγή ενός νέου φάρμακου διακοπής του καπνίσματος στην Ελλάδα, ο «Φ» αναζήτησε απαντήσεις για τον τρόπο διαχείρισης της επιβλαβούς αυτής συνήθειας στη χώρα μας. Όπως μας ανέφερε ο εκτελεστικός διευθυντής της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ), Κωνσταντίνος Στυλιανού, προσφέρονται διάφορες επιλογές.

Υπάρχουν, είπε, υποκατάστατα νικοτίνης σε διάφορες μορφές, όπως τσίχλες και τσιρότα. Επιπλέον, οι πνευμονολόγοι δύνανται να δώσουν φαρμακευτική αγωγή σε καπνιστές, εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο. «Τα φάρμακα αυτά προκαλούν αποστροφή για το τσιγάρο», ανέφερε και πρόσθεσε ότι χορηγούνται και σε περιπτώσεις που υπάρχει άμεση ανάγκη διακοπής.

Η Αρχή, όπως μας ανέφερε ο κ. Στυλιανού, ετοιμάζει πλαίσιο με κλινικές κατευθυντήριες γραμμές για τη διαχείριση του καπνίσματος. «Όπως υπάρχει, δηλαδή, για όλες τις άλλες μορφές εξάρτησης. Για το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, τον τζόγο, όπου έχουμε τα πρότυπα ποιότητας της θεραπείας, τις καλές πρακτικές κ.ά.».

Πάντως, ο κ. Στυλιανού ανέφερε ότι στην πάροδο του χρόνου εντόπισαν και τσαρλατάνους, οι οποίοι με διάφορους μη επιστημονικά αποδεδειγμένους τρόπους, υπόσχονταν ή ακόμη και διαφήμισαν, ότι μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να σταματήσει το κάπνισμα. Μάλιστα, είπε, παρενέβησαν σε μια περίπτωση για να ανακληθεί διαφήμιση από ραδιοφωνικό σταθμό. «Γι’ αυτό και ετοιμάζουμε το πλαίσιο, ώστε να είναι ξεκάθαρες οι πρακτικές», υπογράμμισε.

Με βάση αποτελέσματα έρευνας του 2023 την οποία διεξήγαγε η Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτίσεων στον γενικό πληθυσμό, διαφάνηκε ότι περίπου το 40% όσων κάπνισαν τον τελευταίο χρόνο, κάνουν προσπάθειες να το διακόψουν. Παρά το μεγάλο αυτό ποσοστό, ο κ. Στυλιανού σημειώνει ότι μειώθηκε ο αριθμός εκείνον που θέλουν να κόψουν το κάπνισμα συγκριτικά με προηγούμενη έρευνα.

Όσον αφορά την ηλικιακή ομάδα που επιθυμεί περισσότερο να βγάλει το τσιγάρο από τη ζωή της, είναι οι 15 με 44 ετών, με ποσοστό 39%.

«Τα 2/3 των καπνιστών ηλεκτρονικού τσιγάρου (60%) δηλώνουν ότι προηγουμένως κάπνιζαν συστηματικά συμβατικό τσιγάρο, ενώ το 1/4 κάπνιζε περιστασιακά συμβατικό τσιγάρο. Μόνο ένας στους δέκα χρήστες δεν είχε καπνίσει ποτέ προηγουμένως τσιγάρο. Δηλαδή, έχουμε ένα ποσοστό που ξεκινάει το κάπνισμα με ηλεκτρονικό τσιγάρο», ανέφερε και πρόσθεσε ότι ένας στους πέντε έκανε χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου έστω μία φορά.

«Ο κύριος λόγος ηλεκτρονικού τσιγάρου ήταν η επιθυμία για διακοπή του καπνίσματος συμβατικού τσιγάρου. Πάντως, υπάρχει και μια μερίδα κόσμου (38%) που δοκίμασε ηλεκτρονικό τσιγάρο από περιέργεια», κατέληξε ο κ. Στυλιανού.

Από την πλευρά του, ο πνευμονολόγος Χάρης Αρμεύτης σημείωσε ότι δεν υπάρχει οργάνωση σε σχέση με τη διακοπή του καπνίσματος στην Κύπρο. «Είναι η πιο βασική κίνηση για να καταφέρουμε να μειώσουμε τα ποσοστά καπνιστών. Δυστυχώς, η Κύπρος έχει μείνει πίσω και γι’ αυτό παραμένουν και υψηλά τα ποσοστά των καπνιστών. Αναπόφευκτα, συνεπώς, θα έχεις και πολλούς ασθενείς με προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το κάπνισμα», σημείωσε και πρόσθεσε ότι «έχουμε καρδιοπαθείς, πνευμονοπαθείς και με άλλα σοβαρά νοσήματα που επιμένουν να καπνίζουν. Οι άνθρωποι αυτοί είναι τόσο εθισμένοι που συνεχίζουν, παρά το γεγονός ότι γνωρίζουν πως αυτή τους η συνήθεια τους οδηγεί στον θάνατο».

Στην Κύπρο, είπε, λειτουργούν τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος ως μία πιο οργανωμένη προσπάθεια από γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων, όπως πνευμονολόγους και ψυχιάτρους, οι οποίοι έχουν σχετική κατάρτιση. Οι γιατροί προσφέρουν φαρμακευτικά σκευάσματα και συμβουλευτική στους καπνιστές. «Φαίνεται να έχουμε καλά αποτελέσματα, καθώς το ποσοστό επιτυχίας ξεπερνάει το 60%».

Πάντως, είπε ο κ. Αρμεύτης, επικρατεί και μια παρανόηση σε σχέση με το ηλεκτρονικό τσιγάρο. «Άλλο να το προτείνεις ως εναλλακτική σε κάποιον που καπνίζει τρία πακέτα, επειδή μάλλον βλάπτει λιγότερο από το συμβατικό και άλλο να το απενοχοποιούν όλοι και να ατμίζουν οι νέοι. Δημιουργούμε πληθυσμούς εξαρτημένους στη νικοτίνη», υπογράμμισε και κάλεσε το υπουργείο Υγείας να λάβει δράση και να δώσει κίνητρα στους γιατρούς να λειτουργήσουν ιατρεία διακοπής καπνίσματος.

Πηγή: Philenews