Αν μας έλεγε κάποιος ότι η μεταφορά με το λεωφορείο ενός επιβάτη από το νέο στάδιο ΓΣΠ μέχρι το κέντρο της Λευκωσίας, μετ’ επιστροφής, κόστισε στο κράτος €38, το πολύ-πολύ θα γελούσαμε. Δυστυχώς όμως, υπάρχουν και αυτές οι ακραίες περιπτώσεις, αν και υπό κανονικές συνθήκες το κόστος ανά επιβάτη κυμαίνεται μεταξύ €7–€9.

Το ερώτημα που εγείρεται είναι κατά πόσον «η νύφη άξιζε τα έξοδα του γάμου» ή έστω αν το «Πάμε εξπρές» μας κόστισε ο κούκος αηδόνι και αν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Επίσης, δεδομένου ότι η περίοδος που διανύθηκε από τις 7 Σεπτεμβρίου 2023 που εφαρμόστηκε πιλοτικά το μέτρο ήταν μεταβατική, μέχρι και τον Ιούλιο του 2024, εγείρεται το ερώτημα «τι δέον γενέσθαι από εδώ και μπρος και αν ο Κύπριος οδηγός θα πάρει τη μεγάλη απόφαση να αποβιβαστεί από το ιδιωτικό του όχημα και να εισέλθει στο λεωφορείο».

Πάντως, το γεγονός ότι 11 μήνες μετά την εφαρμογή του μέτρου οι επιβάτες [επί καθημερινής βάσεως κόλλησαν περίπου στους 350 (λίγο πάνω – λίγο κάτω)] δεν δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες, αν ληφθεί υπόψιν πως οι φορολογούμενοι πλήρωσαν ήδη περίπου €800.000 για να εξυπηρετηθούν τόσο λίγοι άνθρωποι. Όσο για την αποσυμφόρηση στους δρόμους, μάλλον το εγχείρημα δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα αν ληφθεί υπόψιν πως τις ώρες αιχμής 7π.μ. – 9π.μ.  βγήκαν από το οδικό δίκτυο 200–250 οχήματα από σύνολο περίπου 4.000 που εισέρχονται κάθε μέρα στη Λευκωσία. Τα οχήματα είναι λιγότερα από τους επιβάτες επειδή κάποιοι εργαζόμενοι που προέρχονταν από άλλες πόλεις χρησιμοποιούσαν τα αυτοκίνητα τους εκ περιτροπής για σκοπούς οικονομίας. Υπενθυμίζεται, πως στα πρώτα στάδια εφαρμογής του μέτρου, στόχος ήταν να μειωθούν τα οχήματα κατά 400 την ημέρα.

Χθες, πήγαμε στο ΓΣΠ να δούμε από κοντά τι συμβαίνει και πόσοι επιβάτες διακινούνται με τα λεωφορεία, χωρίς να μας διαφεύγει πως διανύουμε περίοδο διακοπών.

Το λεωφορείο των 7π.μ. αναχώρησε με 9 επιβάτες. Το λεωφορείο των 7:20π.μ. έφυγε με 13 επιβάτες. Στο λεωφορείο των 7:30π.μ. επιβιβάστηκαν 10 επιβάτες και στο λεωφορείο των 7:45π.μ. οι επιβάτες ήταν 14.

Μια κοπέλα, την οποία ρωτήσαμε, ανέφερε πως αποφάσισε να μπει στο λεωφορείο πριν μερικούς μήνες όταν υπέστη βλάβη το όχημά της και έκτοτε πάει δουλειά με το λεωφορείο. Άλλη κοπέλα, ανέφερε ότι πριν την περίοδο των διακοπών στο λεωφορείο υπήρχαν αρκετά άτομα και κάποιες φορές σχεδόν γεμάτο. Αξίζει να σημειωθεί, πως οι οδηγοί γνωρίζουν πολλούς από τους επιβάτες με τα ονόματά τους και γενικά το όλο κλίμα είναι ανθρώπινο και ζεστό.

Επειδή έγινε αναφορά ότι η μεταφορά ενός επιβάτη από το στάδιο ΓΣΠ στη Λευκωσία (μετ’ επιστροφής) κόστισε €38 διευκρινίζεται, πως αυτό συνέβη τώρα τη θερινή περίοδο. Συγκεκριμένα, ένα λεωφορείο μετέφερε δύο άτομα με κόστος για το δημόσιο €76. Πάντως και το κόστος μεταφοράς επιβατών «τις καλές μέρες» δεν είναι αμελητέο. Αξίζει να σημειωθεί, πως αν ληφθούν υπόψιν οι 260 εργάσιμες μέρες του χρόνου (52 βδομάδες προς πέντε μέρες την εβδομάδα) προς περίπου €3.040 την ημέρα, που είναι το κόστος για το δημόσιο, μας κάνουν περίπου €800.000 ετησίως. Με δεδομένη την πρόθεση λειτουργίας ανάλογης υπηρεσίας στη Λεμεσό και στη Λάρνακα, τότε το ποσό θα αυξηθεί αναλόγως.

Όσον αφορά το «πώς προκύπτει το κόστος;», όπως μας ελέχθη, το κράτος πληρώνει την εταιρεία που εκτελεί τις διαδρομές προς περίπου €4 ανά χιλιόμετρο. Η απόσταση από το ΓΣΠ μέχρι το κέντρο της Λευκωσίας, μετ’ επιστροφής, είναι 19 χιλιόμετρα. Αν ληφθεί υπόψιν πως κάθε μέρα εκτελούνται 40 δρομολόγια, τότε η απόσταση που διανύεται φτάνει στα 760 χιλιόμετρα ημερησίως. Με βάση τα δεδομένα αυτά τα 760 χιλιόμετρα προς €4 ανά χιλιόμετρο μας κάνουν €3.040 την ημέρα.

Όσον αφορά τα €38, το ποσόν προκύπτει από τη μεταφορά δύο επιβατών με λεωφορείο. Με δεδομένο ότι το κόστος κάθε διαδρομής κυμαίνεται στα €76, τότε κάθε επιβάτης κόστισε στο κράτος €38. Την παρούσα περίοδο ακόμη και τις ώρες αιχμής, μεταφέρονται με κάθε λεωφορείο μεταξύ 7–15 επιβάτες, αν και όπως γράφτηκε πιο πάνω υπάρχουν και οι ακραίες περιπτώσεις των 2–3 ατόμων.

Όμως, για να φύγουμε από τις ακραίες περιπτώσεις και να πάμε στις κανονικές, πρέπει να λάβουμε υπόψιν κάποιες παραδοχές οι οποίες αφορούν 700 έως και 900 διακινήσεις αν και η πραγματικότητα φαίνεται να βρίσκεται πιο κοντά στις 700–750 διακινήσεις την ημέρα.

Αν, λοιπόν, οι διακινήσεις (από το ΓΣΠ προς το κέντρο της Λευκωσίας) κυμαίνονται στις 700 (350 επιβάτες, μετ’ επιστροφής) τότε το κράτος καταβάλλει ανά επιβάτη περίπου €8,68.

Το κράτος θα πληρώνει πια λιγότερα στην εταιρεία

Οι πιο πάνω υπολογισμοί των €800.000 είναι συντηρητικοί, αν ληφθεί υπόψιν πως το κράτος αναγνωρίζει πως πλήρωνε για τη μεταβατική περίοδο €80.000 μηνιαίως, κάτι το οποίο ανεβάζει τη συνολική δαπάνη στις €880.000 και το κόστος, ανά επιβάτη, στα €2.514 για τους 11 μήνες του προγράμματος κάτι το οποίο πλησιάζει τα €10 την ημέρα.

Όμως, όπως αναφέρει στον «Φιλελεύθερο» ο προϊστάμενος του Τομέα Δημόσιων Επιβατικών Μεταφορών, Ανδρέας Νικηφόρου, τον Ιούλιο που μας πέρασε έληξε η δοκιμαστική περίοδος κατά την οποίαν οι χρεώσεις ήταν υψηλότερες. Με το νέο καθεστώς που άρχισε αυτό το μήνα, η εταιρεία θα πληρώνεται λιγότερα σε σχέση με το τι ίσχυε μέχρι πρότινος, είπε ο κ. Νικηφόρου.

Η πληρωμή θα γίνεται με βάση φόρμουλα και ένας από τους παράγοντες που θα λαμβάνεται υπόψιν θα είναι και ο πληθωρισμός, ο οποίος διαφοροποιείται χρόνο με τον χρόνο. Στο συμβόλαιο που αφορούσε τις αστικές μεταφορές στη Λευκωσία και τις οποίες εκτελεί η εταιρεία που εκτελεί και τις διαδρομές «Πάμε εξπρές», περιελήφθη και πρόνοια για υπηρεσίες οι οποίες δεν εμπίπτουν αυστηρά στις αστικές συγκοινωνίες, οπόταν η ταρίφα τη δοκιμαστική περίοδο ήταν υψηλότερη.

Από τώρα και στο εξής η εταιρεία θα πληρώνεται με βάση τη ταρίφα που ισχύει και για τις αστικές συγκοινωνίες.

Εφεξής το κράτος θα καταβάλλει στην εταιρεία €30.000–€35.000 μηνιαίως, πλέον τα εισιτήρια των επιβατών τα οποία για τον επιβάτη θα εξακολουθήσουν να είναι δωρεάν αλλά το κόστος θα το επωμίζεται το δημόσιο.

Με βάση τα πιο πάνω, αν ο αριθμός των επιβατών παραμείνει ο ίδιος, δηλαδή 350 την ημέρα και η χρέωση ανά χιλιόμετρο καθοριστεί στο €1, τότε για τα 760 χιλιόμετρα που διανύονται ημερησίως, η επιπλέον χρώση θα φτάσει στα €2,17 ανά επιβάτη.

Αν η χρέωση καθοριστεί στο €1,5 ανά χιλιόμετρο, τότε για τα 760 χιλιόμετρα η χρέωση στο κράτος θα ανέλθει στα €1.140 που αντιστοιχούν σε €3,25 ανά επιβάτη και αν η χρέωση είναι €2, για τα 760 χιλιόμετρα (που διανύονται ημερησίως) η χρέωση θα είναι €1.520 που αντιστοιχούν με €4.34 ανά επιβάτη.

Γίνεται αντιληπτό, πως όσο αυξάνονται οι επιβάτες, τόσο θα αυξάνεται και το κόστος για το κράτος.

Πηγή: Philenews