Τρεις επιλογές, οι οποίες αναλύονται και κατατάσσονται μάλιστα σε σειρά προτεραιότητας, περιλαμβάνει η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου στην πρόταση/μελέτη που ετοίμασε, καθ’ υπόδειξη του Προέδρου της Δημοκρατίας, και κατέθεσε στον Νίκο Χριστοδουλίδη από τον περασμένο Μάρτιο για το μοντέλο λειτουργίας των ασθενοφόρων στην Κύπρο.

Η ΟΣΑΚ καθιστά, μέσω της τελικής της πρότασης, σαφή τη θέση της, απορρίπτοντας στην ουσία την τρίτη επιλογή που αφορά την λειτουργία των ασθενοφόρων υπό το υπουργείο Υγείας. Ξεκάθαρη και διαχρονική είναι άλλωστε η θέση της ΟΣΑΚ ότι η υφιστάμενη κατάσταση, δηλαδή η λειτουργία τις υπηρεσίας ασθενοφόρων υπό τον ΟΚΥπΥ, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή σε περιβάλλον Γενικού Συστήματος Υγείας. Πρώτη επιλογή για τους Οργανωμένους Ασθενείς, η δημιουργία Υφυπουργείου, ή Υπηρεσίας διαχείρισης κρίσεων (κατά τα πρότυπα άλλων χωρών, ανεπτυγμένων στον συγκεκριμένο τομέα), στην οποία θα υπάγονται η πυροσβεστική Υπηρεσία (ως Αρχή), η υπηρεσία ασθενοφόρων, η Δύναμη Πολιτικής Άμυνας κλπ. Η δεύτερη επιλογή, την οποία η ΟΣΑΚ επίσης, στηρίζει, αφορά την ίδρυση και λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής Ασθενοφόρων.  Η τρίτη και τελευταία επιλογή αφορά την λειτουργία τμήματος ασθενοφόρων στο υπουργείο Υγείας. Η επιλογή αυτή, ωστόσο, χαρακτηρίζεται από τους οργανωμένους ασθενείς ως σοβαρό πισωγύρισμα.

«Αυτή η επιλογή συνιστά σοβαρό πισωγύρισμα στην μεταρρύθμιση του τομέα της Υγείας, αλλά και στην πολυδιαφημιζόμενη αναδιοργάνωση του υπουργείου Υγείας, το οποίο, βάσει των σχεδιασμών, πρέπει να διαδραματίζει εποπτικό ρόλο και να σταματήσει να ασχολείται με την αγορά ή προσφορά υπηρεσιών (γι’ αυτό τον λόγο, άλλωστε, και η διαχείριση των κρατικών νοσοκομείων μεταφέρθηκε στον ΟΚΥπΥ)», αναφέρει, μεταξύ άλλων, στην πρόταση της η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου.

Υπενθυμίζεται ότι η ΟΣΑΚ τον Δεκέμβριο του 2023 στο πλαίσιο δημοσιογραφικής διάσκεψης είχε εξαπολύσει επίθεση κατά της Κυβέρνησης εξαιτίας των πληροφοριών που είδαν το φως της δημοσιότητας, τότε, και έφεραν το Προεδρικό να προωθεί την παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας και να μελετά το ενδεχόμενο διορισμού εφόρου ασθενοφόρων στο υπουργείο Υγείας. Οι οργανωμένοι ασθενείς, χαρακτήρισαν τη λύση αυτή ως «μεσοβέζικη» και υπενθύμισαν ότι νομοσχέδιο με παρόμοιο περιεχόμενο είχε κατατεθεί στη Βουλή το 2020 και είχε απορριφθεί από όλους τους εμπλεκόμενους (πλην του ΟΚΥπΥ) και όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο είχε επιστραφεί στο υπουργείο Υγείας με απαίτηση των κομμάτων να ετοιμαστεί νέο που να προβλέπει την ίδρυση ανεξάρτητης εθνικής αρχής ασθενοφόρων, κάτι το οποίο όμως δεν έγινε, αφού ακόμα και νομοσχέδιο που ετοιμάστηκε από τη σημερινή Κυβέρνηση και δεν προωθήθηκε ποτέ, αφού πέρσι το καλοκαίρι είχε προκύψει έντονη διαφωνία μεταξύ των Υπουργών Υγείας  και Οικονομικών, προέβλεπε για την λειτουργία τμήματος στο υπουργείο Υγείας. Το υπουργείο Οικονομικών υποστήριζε, τότε, την παραμονή της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον ΟΚΥπΥ).

Σε ό,τι αφορά τις άλλες δύο επιλογές, δηλαδή την ίδρυση Υφυπουργείου ή ανεξάρτητης Υπηρεσίας διαχείρισης κρίσεων η ΟΣΑΚ αναλύει λεπτομερώς τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε επιλογής και παραθέτει παραδείγματα άλλων χωρών.

Ίδρυση Υφυπουργείου ή ανεξάρτητης Υπηρεσίας

Σε ό,τι αφορά την δημιουργία Υφυπουργείου ή ανεξάρτητης υπηρεσίας/τμήματος αντιμετώπισης κρίσεων, η ΟΣΑΚ, αφού αναλύει τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί, τονίζει ότι «η επιλογή αυτή, θα οδηγήσει την Κύπρο σε μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση, αφού θα συγκεντρώσει όλες τις υπηρεσίες που σήμερα προσφέρονται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία (Υπουργείο Δικαιοσύνης), Πολιτική Άμυνα (Υπουργείο Εσωτερικών) και υπηρεσία ασθενοφόρων (ΟΚΥπΥ/Υπουργείο Υγείας) στην ίδια στέγη, υπό την ίδια διοίκηση, και θα βοηθήσει στον καταρτισμό κοινού σχεδιασμού διαχείρισης κρίσεων, εξοικονομώντας χρόνο στην αντιμετώπιση των κρίσεων αυτών, αλλά και χρήμα αφού μια κεντρική Αρχή θα διαχειρίζεται ζητήματα τα οποία σήμερα απασχολούν τρία διαφορετικά Υπουργεία».

Για την διαμόρφωση της τελικής μορφής λειτουργίας της Αρχής αυτής, «απαιτείται η διεξαγωγή οικονομικής έρευνας, (από πλευράς του υπουργείου Οικονομικών), αλλά και η διαβούλευση μεταξύ των τριών εμπλεκόμενων, σήμερα, Υπουργείων».

Καταλήγοντας και καθιστώντας σαφή τη θέση της η ΟΣΑΚ, αναφέρει:

«Εισηγούμαστε όπως η υπηρεσία ασθενοφόρων ενταχθεί στο πλαίσιο μιας γενικής αναδιαμόρφωσης των υπηρεσιών άμεσης παρέμβασης και κρίσεων, σε μια κοινή διοίκηση με την Πυροσβεστική και την Πολιτική Άμυνα (ίσως σε κατοπινό στάδιο), στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός Υφυπουργείου Κρίσεων και Αντιμετώπισης Καταστροφών ή εναλλακτικά σε μια κοινή διοίκηση με την Πυροσβεστική Υπηρεσία ως προς το Εθνικό Συμφέρον».

Θέμα λειτουργίας Ανεξάρτητης Εθνικής Αρχής Ασθενοφόρων

Όπως αναφέρεται στην πρόταση της ΟΣΑΚ, η οποία βρίσκεται στα χέρια του Προέδρου της Δημοκρατίας, εδώ και πέντε μήνες, «η ίδρυση Εθνικής Ανεξάρτητης Αρχής περιλαμβανόταν στον ευρύτερο σχεδιασμό της μεταρρύθμισης στον τομέα της Υγείας αφού κρίθηκε απαραίτητο, όπως μετά την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας, οι  υπηρεσίες ασθενοφόρων προσφέρονται επί ίσοις όροις, και χωρίς το οποιοδήποτε περιθώριο για μεροληπτική διαχείριση των επειγόντων περιστατικών από τον οποιονδήποτε πάροχο υπηρεσιών υγείας του Συστήματος. Γι’ αυτό τον λόγο, άλλωστε, και όταν αποφασίστηκε η προσωρινή υπαγωγή της υπηρεσίας ασθενοφόρων στον ΟΚΥπΥ, είχε τονιστεί και από πλευράς Κράτους ότι θα επρόκειτο για ένα μεταβατικό στάδιο μέχρι να ισορροπήσει το ΓεΣΥ, αλλά και ως μια προσπάθεια να αυξήσει τα έσοδα του ο τότε νέοϊδρυθείς Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας».

«Η ίδρυση Εθνικής Ανεξάρτητης Αρχής», αναφέρει στην πρόταση της η Ομοσπονδία Ασθενών, «περιλαμβανόταν στον ευρύτερο σχεδιασμό της μεταρρύθμισης στον τομέα της Υγείας. Θα αποτελεί, στην πραγματικότητα τη μετεξέλιξη της σημερινής υπηρεσίας ασθενοφόρων, οι περισσότεροι λειτουργοί της οποίας, παραμένουν δημόσιοι υπάλληλοι και το κόστος της μισθοδοσίας τους καλύπτεται από το υπουργείο Υγείας, καθώς επίσης θα συνεχίσει να λαμβάνει το πόσο των 18 εκατομμυρίων από το ΓεΣΥ. Με την διαχείριση των επειγόντων περιστατικών από την Αρχή, η οποία θα αποτελεί κρατικό φορέα, θα δοθεί η ευκαιρία σε ιδιωτικούς φορείς παροχής υπηρεσιών ασθενοφόρων να εμπλακούν στην διαχείριση ασθενών (αφού λάβουν τις απαραίτητες αδειοδοτήσεις από το  υπουργείο Υγείας) με την εξυπηρέτηση (μεταφορά) ασθενών που δεν αποτελούν επείγοντα περιστατικά».

Υπολογίζεται ότι σήμερα, η «υπηρεσία ασθενοφόρων εξυπηρετεί πέραν των 70.000 περιστατικών ετησίως, κάτι το οποίο, σε πολλές περιπτώσεις προκαλεί συμφόρηση και δυσλειτουργία», αφού πολύ μεγάλος αριθμός περιστατικών αφορούν απλές μεταφορές ασθενών.

Σύμφωνα με την ΟΣΑΚ, «η ανεξάρτητη Αρχή θα εξυπηρετεί ασθενείς και νοσηλευτήρια (ΤΑΕΠ) εντός και εκτός ΓεΣΥ ενώ τα έσοδα της για τις υπηρεσίες που θα καλύπτει εντός ΓεΣΥ θα προέρχονται από τον ΟΑΥ. (Με τα σημερινά δεδομένα η Αρχή θα έχει έσοδα μόνο από τον ΟΑΥ που θα ξεπερνούν τα €18 εκατομμύρια)».

Πηγή: Philenews