Η πυρκαγιά στην Πάφο ανέδειξε την απόλυτη γύμνια μας σε πτητικά μέσα. Μέσα από τα αποκαΐδια αναδείχθηκε με τον πιο τραγικό τρόπο η ανετοιμότητα του κρατικού μηχανικού για άλλη μια χρονιά να έχει έγκαιρα τα πτητικά μέσα για το ενδεχόμενο να παρουσιαστούν πυρκαγιές όπως αυτή στην Πάφο. Για άλλη μια χρονιά είμαστε στο ίδιο έργο θεατές να βλέπουμε κοινότητες να καίγονται, σπίτια να καταστρέφονται, αυτοκίνητα να γίνονται παρανάλωμα του πυρός, εξαιτίας κάποιων που δεν πιστεύουν ούτε και τώρα ότι τα πτητικά μέσα είναι αναγκαία για κατάσβεση των πυρκαγιών. Επιμένουν μάλιστα ότι οι φωτιές δεν σβήνονται με εναέρια μέσα, αλλά σημαντικότερο ρόλο παίζουν οι επίγειες δυνάμεις.

Κάθε χρόνο παρατηρούνται προβλήματα και τα διαθέσιμα πτητικά μέσα είναι λιγότερα τους πρώτους μήνες από τις ανάγκες της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το πρόβλημα των πτητικών μέσων είναι πανευρωπαϊκό και όχι μόνο κυπριακό. Έχει διαπιστωθεί τα τελευταία χρόνια και παρατηρώντας κανείς τις κλιματολογικές συνθήκες ότι υπάρχει τεράστια ζήτηση για πτητικά μέσα και επομένως μικρή προσφορά και γι’ αυτό είναι μονόδρομος να επιλυθεί το πρόβλημα σε μόνιμη βάση. Η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει ένα ζήτημα που χρονίζει, σε μια χρονική περίοδο που υπάρχει μεγάλη ζήτηση διεθνώς. Γεγονός που παραγνωρίζεται με αποτέλεσμα να παρατηρείται καθυστέρηση στην προκήρυξη διαγωνισμού και επομένως στην κατακύρωσή τους.

Η Κυπριακή Δημοκρατία σήμερα βρίσκεται στη διαδικασία διαγωνισμού για αγορά πτητικών μέσων. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έχει ανακοινώσει την πρόθεση να ανέβει – σταδιακά – ο αριθμός των μέσων σε 10. Στην πραγματικότητα, τα πτητικά μέσα, ακόμα και αν τα αγοράζαμε σήμερα, θα ήταν διαθέσιμα με την παρέλευση μηνών ή και χρόνων.

Είναι γεγονός ότι υπάρχει καθυστέρηση στην άφιξη των ενοικιαζομένων μέσων. Γι’ αυτό το λόγο έχει ζητηθεί η προσωρινή παραχώρηση από τις γείτονες χώρες αριθμού μέσων μέχρι να έχουμε στη διάθεση μας τα ενοικιαζόμενα μέσα που αναμένονται. Ήδη βρίσκονται στην Κύπρο δύο ελικόπτερα από την Ιορδανία και άλλα δύο από την Αίγυπτο. Τα νέα κλιματολογικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι πλέον δεν ικανοποιεί η μίσθωση πτητικών μέσων. Επομένως η λύση είναι η αγορά δικών μας μέσων.

Η αεροπυρόσβεση στην Κύπρο είχε περιορισμένη εφαρμογή μέχρι το 2001. Χρησιμοποιούνταν περιστασιακά μόνο τα ελικόπτερα της Αστυνομίας και των Βρετανικών Βάσεων. Το 2001 μισθώθηκαν για πρώτη φορά δύο ελικόπτερα τα οποία ακολούθως μισθώνονταν κάθε χρόνο από την ίδια ρωσική εταιρεία μέχρι και το 2021.

Η Κυπριακή Δημοκρατία απέκτησε το πρώτο ιδιόκτητο αεροσκάφος το 2006 και το δεύτερο το 2009. Και τα δύο αεροσκάφη χρησιμοποιούνταν ως πρωτεύοντα μέχρι και σήμερα. Βέβαια, ένα από αυτά δεν είναι διαθέσιμο αφού βρίσκεται στο εξωτερικό για αλλαγή κινητήρα και αναμένεται τον επόμενο μήνα να έρθει στην Κύπρο. Από το 2016 έχει δηλωθεί κατά καιρούς η πρόθεση αγοράς πτητικών μέσων. Η απόφαση αυτή λήφθηκε μετά την καταστροφική πυρκαγιά στη Σολιά το 2016, όπου οι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες κατέδειξαν την ανάγκη για αγορά ή ενοικίαση νέων και περισσότερων πτητικών μέσων.

Το 2020 επιπρόσθετα από τα δύο ελικόπτερα, μισθώθηκαν και δύο αεροσκάφη πυρόσβεσης, ενώ το 2022 μισθώθηκαν ακόμα δύο αεροσκάφη. Δηλαδή, το 2022 και το 2023 τα πρωτεύοντα πτητικά μέσα που επιχειρούσαν ανέρχονταν σε δύο ελικόπτερα και πέντε αεροσκάφη.

Σημειώνεται ότι η συνήθης ημερομηνία άφιξης των μισθωμένων πτητικών μέσων στην Κύπρο είναι η 15^η Μαΐου. Το 2022 τα δύο ελικόπτερα και τα δύο αεροσκάφη έφθασαν και ήταν έτοιμα για επιχειρησιακή ετοιμότητα στις 15 Ιουλίου. Φέτος από τα οκτώ πρωτεύοντα πτητικά μέσα που έπρεπε να διαθέτει η Δημοκρατία, μέχρι και χθες είχε στη διάθεσή της μόνο το αεροσκάφος του Τμήματος Δασών. Στην Κύπρο βρίσκονται άλλα τέσσερα αεροσκάφη τύπου Air Tractor και είναι έτοιμα να επιχειρήσουν.

Επίσης, ως δευτερεύοντα πτητικά μέσα μπορούν να ενεργοποιηθούν τα δύο ελικόπτερα της Αστυνομίας, τα δύο ελικόπτερα της Εθνικής Φρουράς και τα δύο των Βρετανικών Βάσεων. Επίσης, στη βάση σχετικής διμερούς συμφωνίας με την Ιορδανία, στην Κύπρο βρίσκονται εδώ και ένα μήνα δύο ελικόπτερα πυρόσβεσης. Άλλα δύο πτητικά μέσα έχουμε από την Αίγυπτο.

Μέχρι το 2021 είχαμε στη διάθεσή μας έξι πρωτεύοντα πτητικά μέσα πυρόσβεσης και από το 2022 ο αριθμός τους αυξήθηκε σε οκτώ.

Οι διαγωνισμοί προκηρύχθηκαν όπως κάθε χρόνο, όμως δεν τελεσφόρησαν νωρίς. Η κυπριακή αγορά είναι μικρή και η φετινή χρόνια αναμένεται δύσκολη με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αρκετά πτητικά μέσα διαθέσιμα. Επομένως απαιτείται καλύτερος προγραμματισμός ο οποίος να αρχίσει με το τέλος της καλοκαιρινής περιόδου για να είμαστε έτοιμοι για την επόμενη.

Αίτημα για ευρωπαϊκή βάση αεροπυρόσβεσης στην Κύπρο

Με αίτηση για ένταξη στον ευρωπαϊκό μηχανισμό rescEU για δημιουργία ευρωπαϊκής βάσης αεροπυρόσβεσης στην Κύπρο με στόχο τη μόνιμη στάθμευση αεροσκαφών προχωρεί η Κυπριακή Δημοκρατία. Προς το σκοπό αυτό η Κυπριακή Δημοκρατία σκοπεύει να αυξήσει τον συνολικό αριθμό των ιδιόκτητων πτητικών μέσων, καθώς και τον διαθέσιμο όγκο μεταφοράς νερού, ώστε να καλύψει τις εθνικές ανάγκες πυρόσβεσης για να ενταχθεί στο πρόγραμμα RescEU.

Πρόκειται για τον Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ, μέσω του οποίου η Κύπρος αιτήθηκε βοήθεια και στάληκαν δύο πυροσβεστικά αεροπλάνα Canadair για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των πυρκαγιών στην περιοχή της Πάφου. H ΕΕ έχει δημιουργήσει έναν στόλο 32 πυροσβεστικών μέσων εναέριας πυρκαγιάς και 556 πυροσβεστών, προ-τοποθετημένους στην Ευρώπη, όχι όμως και στην Κύπρο.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», η διερεύνηση του ενδεχόμενου δημιουργίας υποδομών στην Κύπρο στο πλαίσιο του συστήματος rescEU συζητήθηκε σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό τον περασμένο Μάρτιο για πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών και ακραίων καιρικών φαινομένων.

Επισημαίνεται πως στο παρελθόν υποβλήθηκαν αιτήματα για την εγκατάσταση βάσης αεροπυρόσβεσης στην Κύπρο, χωρίς αποτέλεσμα. Βάσεις υπάρχουν στα έξι από τα επτά κράτη της Μεσογείου πλην της Κύπρου. Όπως προκύπτει δεν υπήρξε θετική κατάληξη από τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να εξοπλιστεί η Κύπρος με δύο αεροσκάφη τύπου Canadair, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία αντιπρότεινε την αγορά τεσσάρων αεροσκαφών τύπου Air Tractor. Ειδικοί του Τμήματος Δασών υποστήριξαν ότι τα αεροσκάφη Canadair δεν είναι τα πλέον κατάλληλα για τις ιδιαιτερότητες και τη μορφολογία της Κύπρου, ενώ αντίθετα τα Air Tractor ως μικρότερα και πιο ευέλικτα θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες της Δημοκρατίας.

Σήμερα, όπως πληροφορείται ο «Φ», η Πολιτική Άμυνα υποστηρίζει ότι η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (DG ECHO) δεν συναινεί στην δημιουργία βάσης στην Κύπρο με την επίκληση της απόστασης της χώρας μας από τις υπόλοιπες χώρες. Τονίζεται πως σε περίπτωση που αποφασιστεί η δημιουργία βάσης στην Κύπρο, τότε η DG ECHO θα χρηματοδοτήσει αριθμό πτητικών μέσων που θα προμηθευτεί η Κυπριακή Δημοκρατία.

Πηγή: Philenews